Innowacja pedagogiczna w nauczaniu języka polskiego na poziomie szkoły podstawowej

Autor: Małgorzata Kurzawa - nauczyciel języka polskiego

Czas realizacji: 10.2024 - 05.2025 r.

Adresat: uczniowie klas V, VI, VII i VIII

Rodzaj innowacji: metodyczna

Zajęcia edukacyjne objęte innowacją: lekcje języka polskiego poświęcone omawianiu lektur w w/w klasach zgodnie z podstawą programową, rozkładem materiału

OPIS INNOWACJI

Idea innowacji:

1. Umiejętność czytania jest w życiu niezbędna, o tym nie trzeba nikogo przekonywać. Aby czytanie nabrało należytej wartości istotne jest opanowanie przez uczniów umiejętności czytania ze zrozumieniem. Wymaganie to nakreślone zostało w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, a największy nacisk na wykształcenie tejże zdolności spoczywa na nauczycielu poloniście z racji nauczanego przedmiotu. Lekcje języka polskiego stanowią miejsce spotkania ucznia z tekstem literackim i stwarzają naturalną sytuację, w której jako odbiorca musi on odszyfrować zawarte w tekście informacje. Czytamy i omawiamy nie tylko wiersze i krótkie teksty, ale również w ramach samokształcenia – bardziej obszerne lektury. Innowacja ma na celu uatrakcyjnienie tego procesu, wprowadzenie elementów zabawowych, nowatorskich metod i technik aktywizujących oraz wykorzystanie technologii informacyjnych.

2. Cele innowacji:

Główny cel projektu to zaszczepienie nawyków czytelniczych i rozwijanie zamiłowania do literatury. Jego podstawowym założeniem jest popularyzowanie czytelnictwa, zaktywizowanie do twórczego wysiłku i integrowanie społeczności klasowej. Podjęte działania mają na celu wdrożenie dzieci, młodzieży do częstych kontaktów z książką, zachęcenie do polubienia czytania, rozwijanie wyobraźni oraz docenienie piękna i wartości płynących z obcowania z książką.

Cele szczegółowe:

 zaktywizowanie ucznia i nakłonienie go do pracy twórczej, która zachęca do czytania;

 kształtowanie nawyków czytelniczych;

 wyrabianie szacunku do literatury;

 kształtowanie umiejętności czytania ze zrozumieniem;

 rozwijanie ciekawości świata;

 ćwiczenie umiejętności mądrego i efektywnego korzystania z zasobów internetu;

 stwarzanie przestrzeni i możliwości do dyskusji, ćwiczenia umiejętności argumentowania własnych opinii;

 rozwijanie uzdolnień artystycznych uczniów;

 stwarzanie możliwości dzielenia się swoimi umiejętnościami z innymi;

 podejmowanie działań twórczych samodzielnie lub zespołowo;

 rozwijane poczucia własnej wartości i odpowiedzialności za powierzone zadania i obowiązki.

3. Oczekiwane efekty:

 wykształcenie u uczniów pozytywnego stosunku do czytania;

 wykształcenie kompetencji w zakresie poszukiwania, selekcji i oceny informacji;

 podniesienie poziomu czytelnictwa, poziomu rozumienia przeczytanego tekstu;  otwarcie na nowe sposoby omawiania tekstów literackich;

 wykorzystanie nabytych umiejętności w praktyce;

 zwiększenie samodzielności pracy, umiejętności współpracy w grupie, świadomego wykorzystania komputera do celów edukacyjnych.

4. Metody i formy pracy:

Innowacja ma służyć inspirowaniu ucznia do bycia kreatywnym, do tworzenia własnych "obrazów" lektury, które będą prezentowane na korytarzu szkolnym, stronie internetowej szkoły.

Metody pracy zatem muszą być atrakcyjne i nieszablonowe, często będą miały charakter interdyscyplinarny. Uczniowie będą pracować indywidualnie, grupowo, zespołowo.

Klasa V

 "Opowieści z Narni, Lew, Czarownica i stara szafa" C.S. Lewis - cykl lekcji poświęcony lekturze, której podsumowaniem będzie przygotowanie przez uczniów w parach lub niewielkich grupach lapbooków - tzw. "książki na kolanach"; to zbiór najważniejszych zagadnień na określony temat; uczeń komponuje je w dowolnej formie, używając fiszek, wklejek, skrytek, zaszyfrowanych informacji; do ich przygotowania gromadzone będą widomości podczas pracy z lekturą; uczniowie będą potrzebowali różnorodnych materiałów i wyobraźni - jedna z lekcji poświęcona opisowi wnętrza mieszkań istot z Narni uruchomi wyobraźnię uczniów podczas malowania wybranego przez siebie pomieszczenia, ilustracja będzie stanowiła punkt wyjścia do zredagowania opisu miejsca (pokoju) - wykorzystanie labiryntów wiedzy, krzyżówek.

 "Chłopcy z Placu Broni" F. Molnar - podczas czytania lektury uczniowie zostaną poproszeni o wykonanie makiet Placu Broni, które później zostaną wykorzystane do odtworzenia przebiegu bitwy chłopców (punkt wyjścia do opisu sytuacji, sprawozdania).

Klasa VI

• „Hobbit, czyli tam i z powrotem” J.R.R. Tolkien – podczas przerabiania lektury, uczniowie stworzą mapę trasy, jaką musieli przebyć główni bohaterowie książki. Mapa zostanie wykorzystana przy szczegółowym omawianiu poszczególnych elementów przebytej trasy oraz wydarzeń z nimi związanych.

Klasa VII

 "Mały Książę" A. de Saint-Exupery - cykl lekcji poświęcony lekturze wg przygotowanych wcześniej kart pracy (część z nich uczniowie otrzymają znacznie wcześniej do samodzielnego wypełnienia podczas czytania) podsumowany przygotowanymi przez uczniów plakatami z wybranymi przez siebie sentencjami; przygotowanie przez wskazane osoby prezentacji multimedialnej na temat autora.

 "Balladyna" J. Słowacki - oryginalne wprowadzenie w lekturę - "Balladyna" z sokiem smakuje lepiej - wykorzystanie soku malinowego, mapa myśli, przekład intersemiotyczny, analiza przykładowych plakatów teatralnych;

 "Zemsta" A. Fredro - w ramach przygotowania do zredagowania charakterystyki postaci, charakterystyki porównawczej uczniowie stworzą profile portali społecznościowych głównych bohaterów (profile facebookowe bądź z portalu randkowego).

Klasa VIII

• „Kamienie na szaniec” A. Kamiński- w ramach przygotowania do zredagowania charakterystyki postaci, uczniowie stworzą profile portali społecznościowych głównych bohaterów.

W trakcie omawiania lektur metody mogą ulegać zmianie, modyfikacji celem dostosowania do możliwości, umiejętności a także oczekiwań zespołów klasowych.

5. Ewaluacja:

 wystawy prac uczniów na korytarzu szkolnym;

 gromadzenie materiałów multimedialnych i ich publikacja na stronie internetowej;

•sprawozdanie z przeprowadzonej innowacji.